Strafrechtelijke aansprakelijkheid heroverwogen. Over opzet, schuld, schulduitsluitingsgronden en st

Description

Over het boekBEKROOND MET DE TWEEJAARLIJKSE MODDERMANPRIJS 2010.WINNAAR VAN DE ERASMUS STUDIEPRIJS 2008In dit boek wordt de interpretatie van opzet, schuld en schulduitsluitingsgronden in verbandgebracht met de doelen die ten grondslag liggen aan straf. De auteur verdedigt een Rawlsiaansetheorie van aansprakelijkheid en straf. Leidend beginsel is het controleprincipe opzet, schuld enschulduitsluitingsgronden moeten burgers controle geven over het al dan niet in aanrakingkomen met het strafrecht. De auteur betoogt dat te snel veroordeeld wordt voor culpose delicten.Enerzijds wijst hij op de geringe gevaarlijkheid van typische culpose gedragingen.Anderzijdswaarschuwt hij voor psychologische biases die rechters ertoe nopen te snel schuld aan tenemen.De interpretatie van opzet vormt een heet hangijzer in de doctrine.Veel schrijvers menen datopzet een normatief begrip is, waarbij het niet gaat om de psychische gesteldheid van de verdachte.De auteur betoogt daarentegen dat een psychisch opzetbegrip de voorkeur verdient. Hijverdedigt een cognitieve interpretatie van opzet het gaat om weten en niet om willen. Dezebevindingen zijn van belang voor de grens tussen voorwaardelijk opzet en schuld. Sinds hetPorsche-arrest en de Hiv-arresten bestaat grote onduidelijkheid over het bereik van voorwaardelijkopzet.Uit de inhoudSchuld, schulduitsluitingsgronden en controlePsychische overmacht - Noodweerexces - Ontoerekeningsvatbaarheid - Schuld - AvasUtilitarisme, retributivisme, controleprincipe en schuldUtilitarisme, retributivisme en verenigingstheorie - Rawlsiaanse theorie van straf en aansprakelijkheid- Het schuldbeginsel - Het subsidiariteitsbeginsel - Proportionaliteit - Het vermijdbaarheidsbeginsel- Controleprincipe en wetgeving - Controleprincipe en de interpretatie van schuldOpzetWetsgeschiedenis en doctrine - Is opzet psychisch of normatief - Opzet bij storing geestvermogens-Opzet bij rechtspersonen - Bewijs van opzet is het psychische onkenbaar - Doelopzet,zekerheidsopzet en kansopzet - Bestaat opzet uit willen of weten - Het begrip aanmerkelijkekans Over de auteursAlwin van Dijk studeerde rechten en psychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Dezeuitgave is het resultaat van promotieonderzoek bij de vakgroep strafrecht aan de zelfde universiteit.