Statuut en deontologie van de gerechtsdeskundige

Description

pDe gerechtsdeskundige is een belangrijke actor voor de waarheidsvinding zowel in strafzaken als in burgerlijke zaken. Zijn persoonlijkheid en zijn professionele en juridische kennis moeten hem toelaten een advies uit te brengen dat van groot belang kan zijn voor de tussenbeslissingen in een strafonderzoek en voor de eindbeslissing van de rechter. De taak van een gerechtsdeskundige het kan niet genoeg worden onderstreept is maatschappelijk zeer belangrijk. Zonder goede correct handelende gerechtsdeskundigen is behoorlijke rechtspraak niet mogelijk. De hervormingen die in 2007 in gang werden gezet, hebben het landschap van het gerechtelijk deskundigenonderzoek grondig gewijzigd. Het was hoog tijd om het in detail te hebben over het statuut en de deontologie van de gerechtsdeskundige. Dit boek is bestemd voor gerechtsdeskundigen uit alle disciplines, voor magistraten en advocaten, en voor eenieder die in aanraking komt met gerechtelijke deskundigenonderzoeken.nbsp;ppDe redacteurs van dit boek zijn alle drie dagelijks betrokken bij het gerechtelijk deskundigenonderzoek hetzij als deskundige, hetzij als magistraat hetzij als voorzitter van de aanvaardingscommissie van het nationaal register. Naar het voorbeeld van het statuut van de magistratuur menen zij dat de vraag naar het statuut van de deskundige en de deontologie van de gerechtsdeskundige een meer uitvoerig antwoord verdient. Daarom wordt in dit boek ingegaan op de verschillende aspecten van het mandaat van de gerechtsdeskundige. Voor de onderdelen van dit boek die ze zelf niet beheersen deden ze een beroep op andere auteurs en op de welwillende medewerking van tal van deskundigenverenigingen uit bijna alle beroepsgroepen waarbinnen gerechtsdeskundigen worden aangeduid.nbsp;ppDit boek is een aanvulling op het Handboek juridische opleiding gerechtsdeskundigen dat in 2019 bij die Keure werd uitgegeven.nbsp;ppAlgemene inleidingnbsp;ppHet gerechtelijk deskundigenonderzoek heeft sinds de wetswijzigingen van 2007 en 2009 en vooral door de invoering van een Nationaal Register voor Gerechtsdeskundigen NRGD een hele evolutie doorgemaakt. Meer dan ooit wordt de vraag gesteld naar het statuut van de gerechtsdeskundige. De redacteurs van dit boek zijn alle drie dagdagelijks betrokken bij het gerechtelijk deskundigenonderzoek hetzij als deskundige, hetzij als magistraat hetzij als voorzitter van de aanvaardingscommissie van het nationaal register. Naar het voorbeeld van het statuut van de magistratuur menen zij dat de vraag naar het statuut van de deskundige en de deontologie van de gerechtsdeskundige een meer uitvoerig antwoord verdient. Daarom wordt ingegaan op de verschillende aspecten van het mandaat van de gerechtsdeskundige. Voor de onderdelen van dit boek die ze zelf niet beheersen deden ze beroep op andere auteurs en op de welwillende medewerking van tal van deskundigenverenigingen uit vrijwel alle beroepsgroepen waarbinnen gerechtsdeskundigen worden aangeduid. Het resultaat is een uitvoerig boek geworden dat uiteenvalt in vijf grote delen. In Deel 1 wordt de vraag gesteld of de gerechtsdeskundige wel een statuut heeft en zo ja waaruit dat bestaat. Ook aan de fiscale en sociaalrechtelijke aspecten wordt aandacht besteed. In Deel 2 wordt uitvoerig ingegaan op de deontologie in een benadering die ruimer is dan de deontologische code. Ook de specifieke deontologische regels voor bepaalde beroepscategorien worden behandeld op basis van door hun bevoegde instanties aangeleverde teksten. In de rechtsleer werd tot op heden weinig aandacht besteed aan de tussenkomst van de domeindeskundige in een gerechtelijk deskundigenonderzoek. Daarom wordt in Deel 3 getracht een overzicht te geven hoe in de praktijk met een domeindeskundige moet worden samengewerkt. In Belgi zijn er talloze organisaties en verenigingen die gerechtsdeskundigen samenbrengen of vertegenwoordigen. De auteurs hebben getracht door middel van een bevraging een overzicht te krijgen. Hierbij moet een onderscheid gemaakt worden tussen enerzijds de wettelijk erkende instituten en ordes en anderzijds de privaatrechtelijke verenigingen. In Deel 4 worden de verschillende wettelijke erkende instituten en ordes opgesomd. Aan de hand van een vragenlijst hebben de organisaties zelf de voornaamste kenmerken opgesomd. De auteurs hebben deze enkel verzameld. Naast de wettelijke erkende instituten en ordes zijn er tal van verenigingen van gerechtsdeskundigen. Zij krijgen in Deel 5 de gelegenheid zichzelf voor te stellen. De auteurs hebben hiertoe de verenigingen aangezocht die ze kenden en deze lijst is waarschijnlijk onvolledig. Ten slotte wordt een aantal relevante wetteksten toegevoegd. Op die manier hopen de auteurs een zo volledig mogelijk overzicht te geven van de verschillende aspecten van het mandaat van de gerechtsdeskundige, zijn deontologie en zijn persoonlijk statuut. Naast het Handboek juridische opleiding gerechtsdeskundigen bij dezelfde uitgever vormt dit boek een tweede basiswerk voor iedere gerechtsdeskundige.nbsp;ppBIOGRAFIE AUTEURSnbsp;ppJohan Boon is sinds 1998 raadsheer in het hof van beroep te Brussel, waar hij vanaf 2005 ononderbroken de zogeheten bouwkamer voorzit. Tussen 1994 en 1998 functioneerde hij als kortgedingrechter, o.a. in bouwzaken. Johan Boon is medeauteur van het Handboek juridische opleiding gerechtsdeskundigen die Keure, 2019. Als referentiemagistraat inzake deskundigenonderzoek in burgerlijke zaken volgt hij dit segment van de rechtspraktijk met meer dan gewone aandacht, zowel de wetgeving als de concrete toepassing daarvan.nbsp;ppDidier De Buyst is burgerlijk ingenieur en doctor in de toegepaste wetenschappen. Sinds bijna dertig jaar treedt hij op als onafhankelijk gerechtsdeskundige in industrile geschillen. Sinds 2013 is hij erkend bemiddelaar in burgerlijke en handelszaken. Tegelijkertijd bouwt hij ook een academische loopbaan uit aan de Universiteit Hasselt waar hij gastprofessor is aan de faculteit Architectuur. Didier De Buyst is ten slotte de cordinator van de Deelgroep Ingenieur-Deskundigen amp; Bemiddelaars van ie-net ingenieursvereniging.nbsp;ppToon Lysens is erevoorzitter van de rechtbank van koophandel van Tongeren. Vanuit zijn ervaring als advocaat en magistraat schreef hij verschillende boeken en artikels over het gerechtelijk deskundigenonderzoek. Hij was nauw betrokken bij de oprichting van het Nationaal Register voor Gerechtsdeskundigen. Sinds 2019 is hij voorzitter van de aanvaardingscommissie die de minister van Justitie adviseert over de opname in dit register.nbsp;p