DOK - Dossier Output Kwaliteitsbewaking Basisboek - achtergronden en concept

Description

Over het boekWOTO Werkgroep Output en Toetsontwikkeling ontwikkelt een instrumentarium voor het Basisonderwijs waarmee schoolteams de output en de kwaliteit van hun onderwijs kunnen verantwoorden. Met DOK Dossier Output en Kwaliteitsbewaking kan de school nagaan of ze de ontwikkelingsdoelen voldoende nastreeft, of de leerlingen de eindtermen bereiken en in welke mate de kwaliteit van het onderwijs verbetert.DOK bevat onder meer genormeerde toetsen voor eindtermen die zich daartoe lenen en andere evaluatie-instrumenten voor eindtermen die veeleer kwalitatief zijn.Per leergebied worden een algemeen deel, een leerkrachtenmap, een leerlingenmap en toetsboeken aangeboden, zodat de school meteen aan de slag kan.Deze deelpublicatie van DOK is het Basisboek. Het gaat over het wat en waarom van output, kwaliteitszorg en evalueren en de opzet van DOK. Welke evaluatievormen zijn bruikbaar voor het outputdossier Waaraan moeten ze voldoen Hoe kan de school de kwaliteit verbeteren door gebruik te maken van de kwaliteitscirkel en SMART Hoe kan uw school DOK praktisch invoerenUit de inhoudInleiding1. Output en de kwaliteit van het onderwijs1.1 Wat is onderwijskwaliteit 1.2 Veranderende visie op kwaliteitszorg of interne controle 1.3 Kwaliteitseisen opgelegd aan de scholen1.4 De externe controle op de onderwijskwaliteit1.5 Het outputkader van de inspectie basisonderwijs 1.6 Interne kwaliteitszorg ontmoet de externe ...1.7 Het outputverhaal een uitdagingSamenvattend2. Evalueren2.1 Evalueren vanuit een dubbele invalshoek 2.2 De visie op leren en onderwijzen is gewijzigd2.3 Evaluatie vanuit het verantwoordingsperspectief ten aanzien van de maatschappij 2.4 Krachtlijnen voor een goede evaluatie2.5 Formatieve en summatieve evaluatie2.6 Waaraan moeten goede evaluatie-instrumenten voldoen2.6.1 Validiteit2.6.2 Betrouwbaarheid2.6.3 Objectiviteit2.6.4 EfficintieSamenvattend3. Evaluatievormen voor outputmeting3.1 Toetsen 3.1.1 Gestandaardiseerde en genormeerde toetsen 3.1.2 Centrale proeven van onderwijskoepels3.1.3 Toetsen gebonden aan een onderwijsleermethode 3.1.4 Toetsen ontworpen door de school 3.1.5 Toetsen ontworpen door de leerkracht3.2 Leerlingvolgsystemen3.2.1 Gestandaardiseerde en genormeerde leerlingvolgsystemen 3.2.2 Eigen ontwikkelde volgsystemen3.3 Portfolio3.3.1 Wat is een portfolio3.3.2 Een portfolio is meer dan een verzamelmap3.3.3 Doelen van de portfolio3.3.4 De drie stappen van de portfolio3.3.5 Portfolio op verschillende niveaus3.3.6 Validiteit en betrouwbaarheid van portfolio3.4 Observaties3.4.1 Observeren is meer dan waarnemen3.4.2 Validiteit en betrouwbaarheid van observaties3.4.3 Interpretatie- en beoordelingscriteria voor betrouwbare observaties 3.5 Instrumenten voor zelfevaluatie en peerevaluatie3.5.1 Check- en observatielijsten3.5.2 Evaluatielijsten3.5.3 Attitudeschalen3.5.4 LogboekSamenvattend4. De kwaliteitsverbetering binnen de school sturen4.1De kwaliteitscirkel 4.1.1De planning4.1.2De uitvoering4.1.3Evaluatie van de resultaten4.1.4Borging of bijsturing4.2De kwaliteitscirkel en het outputdossierSamenvattend5.Opzet van het Dossier Output en Kwaliteitsbewaking DOK5.1 Uitgangspunten van DOK 5.1.1 DOK voldoet aan de criteria van validiteit en betrouwbaarheid 5.1.2 DOK onderbouwt de beslissing van het schoolteam5.1.3 DOK is methode-onafhankelijk5.1.4 DOK is een veelzijdig evaluatiesysteem het beperkt zich niet tot toetsen alleen5.1.5 DOK is overzichtelijk, haalbaar en gebruiksvriendelijk 5.1.6 DOK zorgt voor efficint tijdsgebruik5.2 Dubbele focus bewaking van het aanbod en de evaluatie5.3 DOK als dynamisch en groeiend dossierSamenvattend6. Implementatie van het Dossier Output en KwaliteitsbewakingDOK6.1 Knelpunten bij de implementatie van het outputproces 6.1.1 Vernieuwingen en veranderingen zorgen voor weerstanden 6.1.2 Weerstanden bedreiging of leerkans6.1.3 Vernieuwingen zijn tijdrovend39;6.1.4 Behoefte aan bevestiging6.1.5 Output is geen zaak van het zesde leerjaar en de directie6.2 Handvatten voor een geslaagde implementatie van DOK6.2.1 Gezamenlijke aanpak6.2.2 Beslis om het project op te starten6.2.3 Een stuurgroep of een verantwoordelijke output6.2.4 Bestudeer gezamenlijk de mogelijkheden 6.2.5 Ontwikkel een visie met het team 6.2.6 Keuzes durven maken6.2.7 Inventariseer wat al aanwezig is6.2.8 Maak een lijst van wat nog moet gebeuren en stel een planning op 6.2.9 Leer uit fouten en kritieken maak die bespreekbaar6.2.10 Vergroot de deskundigheid van het team